0%

Na złamanie karku, czyli manipulacje kręgosłupa.

Problem dolegliwości bólowych w obrębie kręgosłupa odzwierciedla się nie tylko strukturalnie, ale ma także ogromny wpływ na naszą jakość życia i stan psychiczny. Popularne i często opisywane manipulacje kręgosłupa to widowiskowa metoda, którą chętnie praktykuje się w gabinetach fizjoterapeutów.

Czym są manipulacje kręgosłupa?

Manipulacje są powszechnie stosowaną metodą leczenia bólu i dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego. Polegają one na wprowadzeniu siły o niskiej amplitudzie i dużej prędkości do określonego obszaru kręgosłupa. Manipulacje odróżniamy od mobilizacji tym, że siła jest wprowadzana na końcu fizjologicznego zakresu ruchu lub w jego pobliżu, zatem nie przekracza się anatomicznych granic ruchu.[1]

manipulacje
Pacjent poddawany manipulacji powinien być w pełni świadom tego, co za chwilę będzie działo się z jego ciałem. Powikłania związane z technikami manipulacyjnymi mogą wynikać między innymi z braku zgody pacjenta i informacji zwrotnych przekazywanych do terapeuty. [2]

Im głośniej, tym lepiej?

Manipulacja zwykle kojarzymy z słyszalnym trzaskiem lub kliknięciem, co postrzegane jest jako znaczący sukces przy stosowaniu tego rodzaju interwencji, chociaż sam w sobie nie przekłada się on na efekty kliniczne obserwowane u pacjentów. Ten trzaskający dźwięk to zdarzenie określane jako kawitacja, występujące w płynie maziowym stawu.

Na czym polega kawitacja?

Kawitacja jest wynikiem sił działających na staw, które zwiększają jego objętość jednocześnie zmniejszając ciśnienie mazi stawowej. W wyniku tego powstaje pęcherzyk gazu, który pękając uwalnia energię słyszalną jako trzask.

Z powrotem na miejscu?

W przypadku manipulacji nie ma mowy o jakimkolwiek nastawianiu kręgów. Celem manipulacji nie jest zatem biomechaniczne przywrócenie prawidłowego ułożenia danego kręgu czy krążka międzykręgowego.[3] Skąd pochodzi zatem zaskakująca poprawa związana ze zmniejszeniem dolegliwości bólowych? Chociaż dokładny mechanizm, za pośrednictwem którego działają manipulacje jest nadal niejasny, powszechnie przyjęto, że inicjują one kaskadę zmian neurofizjologicznych, które w większym lub mniejszym stopniu przyczyniają się do poprawy naszego stanu zdrowia.

Neurofizjologiczny zawrót głowy

Po wytłumaczeniu czym tak naprawdę jest manipulacja, powinienem Was teraz stopniowo wprowadzać w informacje, jakie za chwilę otrzymacie, ale ilość reakcji powstających w trakcie tego manewru jest jak petarda. I właśnie też tak zaczniemy.

Za wysokie progi na Twoje…

Powstawanie bólu jest powiązane między innymi ze zjawiskiem zwanym centralną facylitacją. Odpowiada ono za uwrażliwienie neuronów na bodźce, które w normalnych warunkach nie wywołują bólu. Bezpośrednim efektem manipulacji jest podwyższenie progu bólowego, a co za tym idzie zmniejszenie dolegliwości. [1]

Manipulacje kręgosłupa
Już w momencie ułożenia dłoni przez terapeutę pierwsze informacje odbierane przez receptory obecne w skórze docierają do mózgu. Jest to zaledwie wierzchołek góry lodowej reakcji, jakie w ciągu najbliższych godzin będą zachodzić w Twoim organizmie.

Co na to mięśnie?

Manipulacje kręgosłupa wpływają również na obniżenie spoczynkowego napięcia mięśni, co może przyczynić się do efektu przeciwbólowego. Bodziec docierający do stawów międzywyrostkowych kręgosłupa podczas manipulacji odruchowo zmniejsza aktywność mięśni przykręgosłupowych i likwiduje błędne koło napięcie – ból. [4]

Na podstawie badań zaobserwowano, że siła izometryczna (mięśnie są napięte, ale bez zmiany ich długości) prostowników grzbietu wzrosła znacząco po manipulacji. [5][6] W kategorii neurofizjologicznej możemy uznać, że manipulacja kręgosłupa poprawia funkcję mięśni, poprzez stymulację lub hamowanie dróg nerwowych.

Zdrów jak ryba!

Manipulacje kręgosłupa aktywują uwalnianie markerów biochemicznych z tkanek nerwowych. Już na krótko po wykonanej technice obserwuje się wzrost liczby neuropeptydów jak:

  • neurotensyna
  • oksytocyna
  • substancja-P

Neuropeptydy znajdują się w wielu rejonach centralnego układu nerwowego i są znane między innymi z modulowania czucia bólu. Pierwotnie są one uwalniane przede wszystkim w miejscu urazu, dlatego powodują szereg reakcji, w wyniku których powstają liczne cytokiny biorące udział w reakcjach odpornościowych. [7]

To wszystko jest trochę… STRESUJĄCE

Techniki manipulacji wywołują również zmiany na poziomie hormonu stresukortyzolu. Stymulując glukoneogenezę, przyczynia się on do powstawania dużej ilości glukozy. Jest ona wykorzystywana jako budulec. Odgrywa w ten sposób ważną rolę w gojeniu i naprawie tkanki przykręgosłupowej. Ponadto kortyzol zmniejsza obrzęk i ból poprzez blokowanie wczesnego stadium zapalenia. [7]

Dzień dobry! Pan na manipulacje?

Pamiętaj, że manipulacje kręgosłupa są całkowicie bezpieczną metodą, pod warunkiem, że wykorzystuje je doświadczony terapeuta. Wykonuje się je wyłącznie wtedy, kiedy jej zastosowanie uzasadniono odpowiednią diagnostyką. Więc kiedy po wejściu do gabinetu, ktoś od razu chce posłuchać symfonii trzasków w Twoim kręgosłupie, to znak, że powinieneś jak najszybciej się stamtąd ulotnić.

Spodobał Ci się artykuł? Umów się do autora:

Jakub Hofmann

fizjoterapeuta

Fizjo Movement Center
ul. Celtycka 9/1, Wrocław
Fizjoterapia

Czy wiesz, jak wiele nas łączy? Razem chcemy rozwiązać twoje problemy ze zdrowiem. Pokażę Ci również, że można żyć bez bólu pleców. A może narzekasz na ból stopy, kolana lub biodra? Spokojnie! Poprowadze Cię przez cały proces, od szczegółowej diagnostyki, przez terapię manualną po bezpieczną aktywność fizyczną. Wspólnie osiągniemy zamierzone cele. Masz potencjał, by robić niesamowite rzeczy. Pokażę Ci jak!

Fizjo Movement Center
ul. Celtycka 9/1, Wrocław
Fizjoterapia

Zapisz się do newslettera JUŻ DZIŚ i KORZYSTAJ Z WYJĄTKOWYCH OFERT!