Gotowi na kolejną podróż po układzie nerwowym? Jego sprawny przebieg gwarantuje, że wszystko będzie działać, tak jak powinno. Zespół kanału Guyona jest jednak sytuacją w której niedoświadczony maszynista, może załamać ręce. Jak będzie w Twoim przypadku?
Idąc palcem po mapie splotu ramiennego, w pewnym miejscu możemy natknąć się na strukturę, podobną do tunelu w której biegnie nerw łokciowy. Zadaniem kanału Guyona, bo o nim mowa, jest bowiem ochrona nerwu łokciowego i towarzyszącej mu tętnicy łokciowej podczas ich przemieszczania się z dystalnej części nadgarstka do dłoni.
Kanał Guyona to wąska przestrzeń zlokalizowana po łokciowej stronie dłoniowej części nadgarstka, która rozciąga się między bliższym końcem kości grochowatej, aż do poziomu haczyka kości haczykowatej.[1] Jeżeli za dużo Ci to nie mówi, to zerknij proszę na grafikę poniżej.
Mimo, że kanał Guyona to zaledwie 4 centymetry długości, w jego obrębie dzieje się naprawdę sporo.[2] Na przekroju poprzecznym jego część bliższa jest trójkątna. W części środkowej kanał jest bardziej owalny, natomiast w części dystalnej ma kształt dwuwklęsłej soczewki.[1] Dodatkowo nerw łokciowy wchodzi do kanału jako mieszany nerw czuciowy i ruchowy. W trakcie przechodzenia przez kanał nerw dzieli się na gałęzie czuciowe powierzchowne i ruchowe głębokie. Ta informacja przyda się nam trochę później.
Jeżeli jednak chcesz dowiedzieć się więcej o przebiegu i funkcji nerwu łokciowego to zajrzyj do mojego wpisu. Nerw łokciowy gra tam pierwsze skrzypce. Tutaj zostawmy go już w spokoju.
Choć nie tak popularny jak cieśń nadgarstka, ucisk nerwu łokciowego w kanale Guyona jest czwartą co do częstości występowania mononeuropatią, w której dochodzi do lokalnej kompresji nerwu. Choć rzadziej występuje, to jej skutki są równie nieprzyjemne.
W trakcie wywiadu już pierwsze pytania specjalisty mogą potwierdzić, że to zespół kanału Guyona, a więc podrażnienie nerwu łokciowego. Na tym poziomie może nastąpić to w wyniku ucisku, stanu zapalnego, urazu lub niewydolności naczyniowej.[3][4] Więcej przyczyn znajdziesz na grafice poniżej. Nie ma sensu, żebym tu się aż tyle produkował.
Zespół kanału Guyona jest często spotykany u zapalonych rowerzystów z powodu długotrwałego nacisku dłoni na kierownicę. Problem nasila się zwłaszcza w przypadku, kiedy nasza pozycja na rowerze pozostaje wiele do życzenia. Kiedy większa część ciężaru naszego ciała spoczywa na naszych dłoniach i nadgarstkach skutkuje to zwiększonym naciskiem na kanał Guyona, a w konsekwencji ucisk nerwu łokciowego.[5][6] Chcesz się tym zająć, ale nie wiesz jak? Sprawdź mój odcinek na naszym kanale Youtube. Myślę, że może Ci się przydać.
Pamiętacie jak wspominałem, że w obrębie kanału Guyona jest ogólnie niezły meksyk? Objawy zespołu Kanału Guyona mogą być bowiem czysto ruchowe, czysto czuciowe lub mieszane, w zależności od miejsca uszkodzenia dystalnej części nerwu łokciowego. Każda część nerwu łokciowego, która ulega uszkodzeniu w obrębie kanału Guyona, jest reprezentowana przez określoną strefę i daje unikalną kompozycję objawów.[1]
Niestety w tym przypadku nie mam dobrych wieści. Strefa 1 to obszar dystalnej części nerwu łokciowego tuż przed jego podziałem na część powierzchowną czuciową i część głęboką ruchową. Uszkodzenie nerwu łokciowego w strefie 1 kanału Guyona skutkuje mieszanymi objawami ruchowymi i czuciowymi. Złamanie haczyka kości haczykowatej, obecność ganglionów czy tłuszczaków w tym rejonie może narobić tu naprawdę niezłego bigosu.
Do uszkodzeń w obrębie tej strefy dochodzi równie często, jak do wykolejeń tramwajów we Wrocławiu. Więcej pisać chyba nie trzeba. Strefa 2 położona jest tuż za rozwidleniem ruchowo-czuciowym. Odpowiada zaś głębokiej gałęzi ruchowej nerwu łokciowego. Oznacza to, że jeśli jest uszkodzona, daje tylko objawy ruchowe jak osłabienie chwytu czy charakterystyczne ustawienie ręki – rękę szponiastą.
W tej strefie dochodzi wyłącznie do uszkodzenia gałęzi czuciowej powierzchownej nerwu łokciowego. Powoduje to objawy czuciowe po stronie dłoniowej jak drętwienie, mrowienie, czy uczucie pieczenia. Za główną przyczynę określa się zmiany naczyniowe, w tym tętniaki, w obrębie tętnicy łokciowej.
Domyślam się, że drętwienie, osłabienie lub całkowity zanik mięśni to na pewno nic przyjemnego. Tym bardziej nie powinniśmy się do tego przyzwyczajać. Decyzja o wyborze postępowania zachowawczego lub chirurgicznego zależy od czasu trwania i nasilenia objawów, ale także od głównej przyczyny naszych dolegliwości. Dokładny wywiad oraz badania przeprowadzone przez fizjoterapeutę lub lekarza mogą pomóc Ci w wyjaśnieniu źródła objawów i pokazaniu wszystkich dostępnych metod leczenia. Zatem nie ma co zwlekać. Weź sprawy w swoje ręce!
Czy wiesz, jak wiele nas łączy? Razem chcemy rozwiązać twoje problemy ze zdrowiem. Pokażę Ci również, że można żyć bez bólu pleców. A może narzekasz na ból stopy, kolana lub biodra? Spokojnie! Poprowadze Cię przez cały proces, od szczegółowej diagnostyki, przez terapię manualną po bezpieczną aktywność fizyczną. Wspólnie osiągniemy zamierzone cele. Masz potencjał, by robić niesamowite rzeczy. Pokażę Ci jak!
Schuenke Michael, Schulte Erik; Schumacher Udo; "PROMETEUSZ Atlas anatomii człowieka Tom 1 - anatomia ogólna i układ mięśniowo-szkieletowy"; MedPharm Polska; Wydanie III polskie; red. wyd. pol.: Gielecki Jerzy; Żurada Anna; ISBN: 978-83-7846-122-7
Bochenek Adam, Reicher Michał; „Anatomia Człowieka” PZWL; Warszawa; Wydanie VI; ISBN: 978-83-200-3258-1
Moryś Janusz; Narkiewicz Olgierd; "Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna"; PZWL; Warszawa 2003; ISBN: 978-83-200-3751-7
[1] Depukat P, Mizia E, Klosinski M, et al. Anatomy of Guyon's canal - a systematic review. Folia Med Cracov. 2014;54(2):81-86.
[2] Aleksenko D, Varacallo M. Guyon Canal Syndrome. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; February 12, 2022.
[3] Depukat P, Mizia E, Kuniewicz M, et al. Syndrome of canal of Guyon - definition, diagnosis, treatment and complication. Folia Med Cracov. 2015;55(1):17-23.
[4] Brown CK, Stainsby B, Sovak G. Guyon Canal Syndrome: lack of management in a case of unresolved handlebar palsy. J Can Chiropr Assoc. 2014;58(4):413-420.
[5] Kalainov DM, Hartigan BJ. Bicycling-induced ulnar tunnel syndrome. Am J Orthop (Belle Mead NJ). 2003;32(4):210-211.
[6] Akuthota V, Plastaras C, Lindberg K, Tobey J, Press J, Garvan C. The effect of long-distance bicycling on ulnar and median nerves: an electrophysiologic evaluation of cyclist palsy. Am J Sports Med. 2005;33(8):1224-1230. doi:10.1177/0363546505275131
