Wzmożona tkliwość w okolicy skroni, stresowe zaciskanie zębów, utrudnione spożywanie twardych pokarmów, nieefektywny sen, częste bóle głowy po przebudzeniu. Wydaje Ci się to znajome [1]? Są to główne objawy bruksizmu, czyli patologicznie zwiększonej aktywności mięśni żucia prowadzącej do ich przeciążenia i dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego odpowiedzialnego za ruchy żuchwy względem czaszki.
Staw skroniowo-żuchwowy (SSŻ) jest strukturą, wyczuwalną palpacyjnie podczas otwierania ust, znajdująca się przed małżowiną uszną. To połączenie składa się z głowy żuchwy oraz dołka stawowego kości skroniowej [2].
Budowa symetrycznych stawów skroniowo-żuchwowych, utworzonych przez jedną kość – żuchwę i dwie kości skroniowe, predysponuje do wystąpienia dysfunkcji w całym aparacie żucia, nie tylko po tej stronie, po której doszło do uszkodzenia. Jakie ma to znaczenie? Jeżeli występuje ograniczenie zakresu ruchu w prawym SSŻ to z pewnością niedomoga tego stawu odbije się na funkcjonalności drugiego.
Ta zależność jest uzasadnieniem częstych urazów SSŻ i umiejscowieniu ich na podium chorób w dziedzinie stomatologii zaraz za próchnicą zębów i chorobami przyzębia [3].
Etiopatogeneza bruksizmu nie jest do końca wyjaśniona między innymi dlatego, że jest on efektem wielu niesprawności organizmu. Takich jak:
Przewlekłe sytuacje stresogenne wpływają pośrednio na zwiększenie aktywności i napięcia zespołu mięśniowego aparatu żucia. Odreagowaniem organizmu na ustające zagrożenie jest wykonywanie niecelowanych czynności zwanych parafunkcjami. Czyli niewłaściwych odpowiedzi organizmu na zwiększone napięcie mięśni [6].
Bruksizm to mimowolne zgrzytanie lub zaciskanie zębów o patologicznie zwiększonej sile. Dla porównania szczęka jest zaciśnięta 10 razy silniej niż podczas jedzenia [3]. Patologiczny brak fazy odpoczynku mięśni powoduje ich niedokrwienie, w wyniku czego występuje ból [5].
Wyróżniamy dwa rodzaje bruksizmu:
| Sleep bruxism (SB) | Awake bruxism (AB) |
| Występujący w czasie snu | Występujący w stanie czuwania |
| Cecha charakterystyczna to zgrzytanie zębów polegające na wykonywaniu niekontrolowanych ruchów żuchwy w przód i w tył oraz od jednego boku do drugiego. | Cecha charakterystyczna to zaciskanie. Ma ono miejsce, gdy osoba napina mięśnie utrzymując zęby w jednej pozycji, bez współruchów żuchwy [1]. |
Warto również zaznaczyć, że układ ruchowy narządu żucia jest odpowiedzialny nie tylko za funkcje pokarmowe, tj. gryzienie, żucie i połykanie pożywienia. Bardzo ważną rolę odgrywa w procesach oddychania, formowania dźwięków, a jego prawidłowe działanie umożliwia utrzymywanie prawidłowej postawy ciała [3].
Schorzenie w obrębie stawu skroniowo- żuchwowego nie jest wyłącznie problemem lokalnym. Znacznie zwiększone napięcie w tym obszarze musi być rekompensowane przez pozostałe obszary ustroju, co silnie uwidacznia się w postawie ciała.
By zminimalizować skutki przewlekłego schorzenia bardzo ważna jest konsultacja ze stomatologiem i ortodontą, by w miarę możliwości odciążyć dysfunkcyjny zgryz, między innymi za pomocą szyn relaksacyjnych. Istotna jest również praca fizjoterapeuty nad opracowywaniem tkanek w rejonie aparatu żucia, co wpłynie także na korekcję postawy.
Bruksizm to dolegliwość, która ma charakter cichego destruktora naszego organizmu.
Dlatego bądź czujny!
Istra
ul. Główna 102a, Wrocław
Fizjoterapia
Pomogę Ci zapomnieć o bólu Twoich pleców, karku czy stawów kończyn. Przejdziemy wspólnie przez proces odzyskiwania zdrowia do Twojej wymarzonej aktywności. Nauczę Cię regulować oddech w stresowej sytuacji i czerpać radość z możliwości, jakie daje Twoje ciało. Chcesz poznać życie bez bólu?
Istra
ul. Główna 102a, Wrocław
Fizjoterapia
Zapisz się do newslettera JUŻ DZIŚ i KORZYSTAJ Z WYJĄTKOWYCH OFERT!
