Fizjomate – Fizjoterapia we Wrocławiu
0,00 zł 0

Koszyk

Brak produktów w koszyku.

Strona główna » Blog » Powięź powierzchowna i powięź głęboka – cząstki tworzące całość
0%

Powięź powierzchowna i powięź głęboka – cząstki tworzące całość

Patrząc na anatomiczny obraz człowieka dostrzegamy osobne grupy mięśniowe, wyodrębnione stawy, a w jeszcze innym miejscu niezależne narządy wewnętrzne. Często pomijamy jeden wyjątkowy aspekt – współpracę tych struktur oraz ich zależność wobec siebie.

Aby połączyć wszystko w jedną całość potrzebna jest znajomość tkanki łącznej, a szczególnie struktury takiej jak powięź.

Czym jest powięź?

Powięź jest wszechobecną tkanką łączną występującą w naszym organizmie. Uznawana jest aktualnie za największy układ naszego ciała. Przenika, owija i wspiera nasze narządy wewnętrzne, mięśnie czy pęczki nerwowo-naczyniowe. Dzięki temu tworzy ciągłą konstrukcję zespalającą wszystkie systemy w jedną funkcjonalną całość. Gdyby wypreparować powięź, ujrzelibyśmy kształt człowieka.

Nasza wewnętrzna cebula, czyli o warstwach powięzi.

Wyróżniamy następujący podział:

  1. Powięź powierzchowna – warstwa luźnej tkanki łącznej leżącej tuż pod naszą skórą w każdym zakątku naszego ciała. Zapamiętać możemy ją jako folię bąbelkową, w której bąbelki to tłuszcz, a resztę dopełniają włókna tkanki łącznej. Grubość tej warstwy zależy także od nas i naszego trybu życia – to tutaj odkłada się „ostatni” kawałek ciasta podczas deseru. Dotykając i przesuwając skórę, kontaktujemy się z powięzią powierzchowną. [3]
  2. Powięź głęboka – warstwa tkanki łącznej znajdującej się pod powięzią powierzchowną. Otacza  ona mięśnie oraz narządy wewnętrzne (znana jest pod nazwą „otrzewnej”). W porównaniu do swojej poprzedniczki jest ona cieńsza i zupełnie włóknista. 
powięź głęboka powięź powierzchowna
Po lewej powięź powierzchowna, po prawej powięź głęboka.
(Ryc. Carla Stecco, Atlas funkcjonalny układu powięziowego człowieka)
  • Do powięzi zaliczamy również struktury, które posiadają włókna kolagenowe i inne włókna tkanek łącznych: więzadła, troczki, torebki stawowe, krezki, okostną (tkanka łączna otaczająca kości), onerwie (tkanka otaczająca nasz układ nerwowy).  

Motto powięzi – równość i jedność.

Niech ten podział Cię nie zwodzi. Powięź wyściela każdy zakamarek naszego ciała. Wszystkie wymienione powyżej warstwy nakładają się na siebie i są ze sobą połączone włóknami kolagenowymi przez co tworzą spójną całość. Wyodrębniając indywidualną nazwą dla przykładu powięź podeszwową czy pasmo biodrowo-piszczelowe, wyrywamy je z kontekstu ciągłości czyniąc je osobnymi strukturami powięziowymi. Pamiętajmy, że ich piękne obrazki, ukazujące ich osobność i wyjątkowość w atlasach to tylko twór skalpela w rękach człowieka. Struktury te są cząstką połączoną z powięzią całego ciała, mają one takie samo znaczenie jak inne obszary powięzi.

Co ta powięź potrafi?

1. Powięź przenosi i rozprasza obciążenia mechaniczne

Powięź wspiera miejsca największych obciążeń w organizmie. Fibroblasty (komórki tkanki łącznej) produkują sporo kolagenu, który w miejscu działania siły pełni rolę dodatkowego wzmocnienia. Stale powtarzające się wysiłki wpływają na zagęszczenie i ukierunkowanie układu włókien powięzi. Jeśli podjęliśmy wyzwanie noworoczne, aby więcej biegać,  z czasem podeszwy stóp staną się twardsze, aby sprostać wysiłkowi jaki na siebie nałożyliśmy. 

Powięź głęboka obejmująca przednią ścianę klatki piersiowej.  
Ukierunkowanie i zagęszczenie włókien powięzi głębokiej (zaznaczone strzałkami) jest dostosowaniem do przenoszenia sił w danym obszarze.  Na podstawie takiego obrazu możemy domyślać z jakimi czynnościami ta osoba miała najczęściej styczność.
(Ryc. Thomas W. Myers, ” Taśmy anatomiczne” )

2. Powięź umożliwia swobodny ślizg tkanek.

Sięganie do najwyższej półki czy schylanie jest możliwe dzięki przesuwalności powięzi. Wszystkie naczynia krwionośne i limfatyczne, nerwy i mięśnie utopione w tkance powięziowej przesuwają się względem siebie. Ślizg zapewnia „system pęcherzyków” – mikrowakuoli. Prześlizgiwanie się tych mikropęcherzyków zapewnia nam bezpieczne wykonywanie codziennych czynności bez uszkadzania ciągłości struktur.

powięź, a ruch
System lepkich wakuoli zapewnia odpowiedni ślizg struktur i naczyń zanurzonych w powięzi.
(Ryc. Thomas W, Myers „Taśmy anatomiczne”)

3. Powięź jako organ czuciowy.

Powięź nie jest jedynie „martwą” tkanką, jest wrażliwą i reagującą strukturą. Posiada zróżnicowane receptory  odbierające mechaniczne bodźce (ucisk, rozciąganie), jak i również wolne zakończenia nerwowe odpowiadające za czucie bólu czy funkcje autonomiczne.  Układ powięziowy potrafi także samoistnie reagować na bodźce na dwa sposoby. Pierwszy z nich „szybki” działa w nagłych przypadkach, np. potknięcie na chodniku. Pierwszą reakcją wykaże się układ powięziowy absorbujący wstrząs, a dopiero po nim układ nerwowy z reakcją układu mięśniowego. Drugi system jest dużo wolniejszy – odpowiada za powstawanie kompensacji w obrębie struktur ciała. Wielu specjalistów twierdzi, że aktualny problem bólowy znajduje swoją przyczyną nawet w odległych wydarzeniach w przeszłości. 

4. Powięź jest kurczliwa.

Powięź samoistnie potrafi wytworzyć napięcie poprzez komórki zawierające aktynę – miofibroblasty. Siła napięciowa, którą wytwarzają jest przydatna dla organizmu, ale zarówno niekontrolowana stanowi zagrożenie. Z negatywnej strony, aktywność miofibroblastów skutkuje zesztywnieniem bądź skróceniem w rozległych obszarach powięziowych co może wywoływać patologię – np. bóle odcinka lędźwiowego.  Z pozytywnej strony, te kurczliwe komórki wykazują dużą aktywność w czasie gojenia ran i nadają większą stabilność tkankom. Miofibroblasty nie są kontrolowane przez synapsy nerwowe i nie podlegają kontroli przez ośrodkowy układ nerwowy. Do skurczu stymulowane są poprzez napięcie i obciążenie powięzi oraz niektóre hormony.

Powięź zmienną jest..

Panem losu powięzi jest nikt inny jak Ty sam. To twoje codzienne aktywności odgrywają sporą rolę w jej funkcjonowaniu. Słowo „codzienne” odgrywa kluczową rolę, gdyż trwałe zmiany w strukturze kolagenu powięzi wymagają sporo czasu – od 6 do 24 miesięcy [4]. Jak radzić sobie z problemami powięziowymi i jak wpływać na powięź? Skonsultuj to z fizjoterapeutą, aby indywidualnie dobrać do siebie plan działania.

Spodobał Ci się artykuł? Umów się do autora:

Adam Kawczyński

fizjoterapeuta I trener

Powrót do zdrowia bywa krętą ścieżką, ale bez obaw. Jesteś w dobrym miejscu. Pomogę Ci go uporządkować dzięki działaniu opartemu na współpracy. Od wspólnego wyznaczania celów po terapię ruchową dedykowaną Twoim potrzebom. Pokażę Ci, jak zmniejszyć dolegliwości bólowe i wrócić do wszechstronnego ruchu po operacjach i urazach. Jesteś gotów na pierwszy krok?

Umów się
Poznaj mnie

Zapisz się do newslettera JUŻ DZIŚ i KORZYSTAJ Z WYJĄTKOWYCH OFERT!