Codziennie jesteśmy bombardowani milionem informacji na każdy możliwy temat, w tym własnego zdrowia. Niestety często mogą nieść one błędne poglądy nie poparte dowodami, przez co mogą nam nawet zaszkodzić. Dużo błędnych przekonań i „mitów” wciąż istnieje wokół bólu pleców i kręgosłupa, czyli jednej z najczęstszych dolegliwości XXI wieku. Nie daj się zwieść i jak najszybciej sprawdź poniższe 5 faktów, które musisz o nich wiedzieć.
Opisy badań obrazowych mogą zawierać cały szereg przerażających terminów, takich jak zwyrodnienia, przepukliny dysku, uciski i inne „nieprawidłowości”. Jednak czy te wszystkie zmiany są rzeczywiście odpowiedzialne za ból? Bardzo często nie. Okazuje się, że ból pleców mija, a powyższe zmiany pozostają bądź cofają się trochę wolniej. Każdy z nas posiada przeróżne „odstępstwa od norm”. Jednak często nie są one związane z bólem, dlatego nie traktujmy wyniku badania obrazowego jak wyroku. Samo ich wykonanie w przypadku bólu pleców nie skutkuje lepszym wynikiem leczenia, a warto je zastosować dopiero wtedy, kiedy występują u nas czerwone flagi, związane z szerszą gamą objawów. Wniosek: ból pleców to złożone zjawisko, nie wynikające tylko ze zmian w strukturze. Pamiętaj, że ból nie musi oznaczać uszkodzenia.4,5,6
Klasyk wśród klasyków. Dyski, które znajdują się w kręgosłupie nie mają możliwości „wypadnięcia”. Są to silnie zrośnięte struktury. To co może je spotkać to proces degeneracji, ale bez obaw. Jak już się dowiedzieliście, strukturalne zmiany nie muszą być związane z bólem. Dodatkowo, manipulacje z charakterystycznym trzaskiem nie mają nic wspólnego z nastawianiem kręgów i dysków. Chrupnięcie to efekt kawitacji, a zniesienie bólu po zabiegu można zawdzięczać skomplikowanym reakcjom neurofizjologicznym, a nie „włożeniem kręgosłupa” w odpowiednie miejsce.7
Z pewnością spotkaliście się z dosyć mocnym stwierdzeniem, że trzeba dźwigać na prostych plecach, bo jak będziemy robić to w inny sposób to czeka nas ból. Nic bardziej mylnego… Aktualnie badania nie wykazują związku z dźwiganiem na zgiętych plecach, a większym ryzykiem bólu. Co więcej, zalecenia o podnoszeniu ciężarów na prostych plecach nie przekładają się na zmniejszenie występowania ich bólu. Obecnie ciężko jest uzasadnić celowość takich rad. Sama pozycja zgięciowa kręgosłupa wiąże się z większą siłą i sprawnością mięśni pleców niż ta wyprostowana. Dodatkowo, przykucnięcie, które jest rzekomo „prawidłowym” i bezpiecznym sposobem podnoszenia, skutkowało tylko o 4% mniejszym obciążeniem w porównaniu do zgiętych pleców. Różnica ta nie jest istotna. Przechodząc do sedna tak wrażliwego tematu, nie bójmy się schylać na zgiętych plecach. Chorobliwe unikanie tej czynności może przysporzyć nam więcej kłopotów niż samo jej wykonywanie. Najważniejsze, aby pozycja, w której dźwigasz była dla Ciebie wygodna. Pamiętaj, aby samo podnoszenie naprawdę dużych ciężarów było opatrzone odpowiednią techniką. Zdarza się również, jeśli spojrzysz na podnoszenia powerlifterów, że ta jest uderzająco podobna do tego jak “nie powinniśmy” dźwigać, a wskaźnik kontuzji w tych sportach jest niski.1,2,3,14
Nie zginaj się, nie skręcaj, nie dźwigaj. Takie zalecenia często pojawiają się u osób z dolegliwościami bólowymi pleców. Niestety równie często pozostają z nimi, nawet kiedy ból ustąpi. Przetrwały strach i obawa przed ruchem, skutkują zaniedbaniem aktywności fizycznej, która powinna stanowić podstawowy filar utrzymywania sprawności. Kluczem jest po prostu jej odpowiednie zaplanowanie pod względem szeroko rozumianego obciążenia. Jeśli nie wiesz, jak to zrobić to udaj się do trenera medycznego, który poinstruuje Cię w tej kwestii. Co więcej, ćwiczenia w jednej płaszczyźnie takie jak „deska” mogą być niewystarczające. Często osoby z bólem pleców mają tendencję do unieruchamiania tułowia w jednej pozycji, dlatego warto skupić się na odbudowaniu ruchów wielokierunkowych, ale także psychicznego zaufania do ich wykonywania.8,9,10,11
Nieważne czy czytając to siedzisz prosto czy przyjmujesz pozycję zwiniętej krewetki przed komputerem, ponieważ ma to niewielkie znaczenie w stosunku, co do ryzyka cierpienia z powodu bólu pleców. Różnorodność pozycji w jakich przebywasz w ciągu dnia jest dobra dla kręgosłupa, jeśli te są dla Ciebie wygodne. Większe znaczenie wydaje się mieć czas przebywania w danej pozycji, czyli ilość godzin spędzonych na nieruchomym siedzeniu czy staniu. Dodatkowo, dążenie do idealnej postawy związanej z chorobliwą symetrią w obrębie ciała ma niewielki wpływ na to czy wystąpią u nas dolegliwości bólowe. Dodam, że takie postępowanie może nawet sprzyjać ich wywołaniu, gdyż dana osoba będzie myślała, że ciągle jest „źle, bo jest krzywa”. Nasze ciała są asymetryczne i sobie z tym radzą12,13
Na podstawie pracy: O'Sullivan PB, Caneiro J, O'Sullivan K, et al Back to basics: 10 facts every person should know about back pain British Journal of Sports Medicine 2020;54:698-699.
Bibliografia:
1. https://www.painscience.com/articles/lifting-technique-is-not-important-for-your-back.php?platform=hootsuite
2. Saraceni N, Kent P, Ng L, Campbell A, Straker L, O'Sullivan P. To Flex or Not to Flex? Is There a Relationship Between Lumbar Spine Flexion During Lifting and Low Back Pain? A Systematic Review With Meta-analysis. J Orthop Sports Phys Ther. 2020 Mar;50(3):121-130. doi: 10.2519/jospt.2020.9218. Epub 2019 Nov 28. PMID: 31775556.
3. Mawston, G., Holder, L., O’Sullivan, P., & Boocock, M. (2021). Flexed lumbar spine postures are associated with greater strength and efficiency than lordotic postures during a maximal lift in pain-free individuals. Gait & Posture, 86, 245–250. doi:10.1016/j.gaitpost.2021.02.029
4. Hansen BB, Hansen P, Carrino JA, Fournier G, Rasti Z, Boesen M. Imaging in mechanical back pain: Anything new? Best Pract Res Clin Rheumatol. 2016 Aug;30(4):766-785. doi: 10.1016/j.berh.2016.08.008. Epub 2016 Nov 23. PMID: 27931967.
5. Chou, R., Fu, R., Carrino, J. A., & Deyo, R. A. (2009). Imaging strategies for low-back pain: systematic review and meta-analysis. The Lancet, 373(9662), 463–472. doi:10.1016/s0140-6736(09)60172-0
6. Foster, N. E., Anema, J. R., Cherkin, D., Chou, R., Cohen, S. P., Gross, D. P., … Woolf, A. (2018). Prevention and treatment of low back pain: evidence, challenges, and promising directions. The Lancet, 391(10137), 2368–2383. doi:10.1016/s0140-6736(18)30489-6
7. Gyer G, Michael J, Inklebarger J, Tedla JS. Spinal manipulation therapy: Is it all about the brain? A current review of the neurophysiological effects of manipulation. J Integr Med. 2019 Sep;17(5):328-337. doi: 10.1016/j.joim.2019.05.004. Epub 2019 May 9. PMID: 31105036.
8. Owen PJ, Miller CT, Mundell NL, Verswijveren SJJM, Tagliaferri SD, Brisby H, Bowe SJ, Belavy DL. Which specific modes of exercise training are most effective for treating low back pain? Network meta-analysis. Br J Sports Med. 2020 Nov;54(21):1279-1287. doi: 10.1136/bjsports-2019-100886. Epub 2019 Oct 30. PMID: 31666220; PMCID: PMC7588406.
9. Corp N, Mansell G, Stynes S, Wynne-Jones G, Morsø L, Hill JC, van der Windt DA. Evidence-based treatment recommendations for neck and low back pain across Europe: A systematic review of guidelines. Eur J Pain. 2021 Feb;25(2):275-295. doi: 10.1002/ejp.1679. Epub 2020 Nov 12. PMID: 33064878; PMCID: PMC7839780.
10. O'Sullivan PB, Caneiro J, O'Sullivan K, et al. Back to basics: 10 facts every person should know about back pain British Journal of Sports Medicine 2020;54:698-699.
11. Baradaran Mahdavi S, Riahi R, Vahdatpour B, Kelishadi R. Association between sedentary behavior and low back pain; A systematic review and meta-analysis. Health Promot Perspect. 2021, 19;11(4):393-410. doi: 10.34172/hpp.2021.50. PMID: 35079583; PMCID: PMC8767074.
12. Kripa, S., Kaur, H. Identifying relations between posture and pain in lower back pain patients: a narrative review. Bull Fac Phys Ther 26, 34 (2021).
13. Swain CTV, Pan F, Owen PJ, Schmidt H, Belavy DL. No consensus on causality of spine postures or physical exposure and low back pain: A systematic review of systematic reviews. J Biomech. 2020 Mar 26;102:109312. doi: 10.1016/j.jbiomech.2019.08.006. Epub 2019 Aug 13. PMID: 31451200.
14. Aasa U, Svartholm I, Andersson F, Berglund L. Injuries among weightlifters and powerlifters: a systematic review. Br J Sports Med. 2017 Feb;51(4):211-219. doi: 10.1136/bjsports-2016-096037. Epub 2016 Oct 4. PMID: 27707741.